تقویت تخمک
سلامت تخمک روی لقاح و سلامت جنین تأثیر بسزایی دارد به همین خاطر سلامت تخمک یکی از عوامل مؤثر در بارداری است. بعضی از خانم‌ها به‌خاطر ضعف تخمک قادر به باروری نیستند؛ عواملی مثل حوادث دوران جنینی، دوران کودکی، دوران بلوغ تعداد تخمک‌های خانم را کاهش می‌دهد. در این مقاله سعی داریم با شناخت عوامل مؤثر در کاهش تخمک و همچنین راهکارهایی برای تقویت تخمک در راستای رسیدن شما به بهترین حس زنانه یعنی احساس مادری گامی برداریم پس با ما همراه باشید.
چرخه تخمک‌گذاری
در این قسمت قصد داریم با شرح چگونگی چرخه تخمک‌گذاری اهمیت تقویت تخمک در بارداری را به شما نشان دهیم. در اوایل سیکل قاعدگی فولیکول در تخمدان شروع به رشد می‌کند، بافت اطراف فولیکول سبب ترشح هورمون استروژن می‌شود، هورمون استروژن سبب رشد بافت و دیواره رحم و آماده‌شدن آن برای تشکیل جنین می‌شود. در گام بعدی استروژن باعث تولید موکوس می‌شود، موکوس دلیل حرکت بهتر اسپرم در لوله‌های رحمی است. در اواسط سیکل قاعدگی غده هیپوفیز هورمون LH را تحریک می‌کند و هورمون LH باعث آزادشدن تخمک می‌شود. علاوه بر این هورمون LH تا پایان قاعدگی به تحریک هورمون پروژسترون می‌پردازد. اگر بارداری اتفاق بیفتد سلول حاصل از لقاح تخمک و اسپرم باعث تولید هورمون HCG می‌شود. این هورمون باعث امتداد ترشح دو هورمون استروژن و پروژسترون می‌شود.
چرا کیفیت تخمک‌ها مهم است
همان‌طور که گفتیم کیفیت تخمک‌ها تأثیر زیادی بر باروری خانم دارد؛ به‌عبارت‌دیگر سنگ بنای باروری سالم سلامت تخمک‌ها است. درگذشته فکر می‌کردند ذخیره تخمدان از بدو تولد و در ادامه با وقوع چرخه پریودی کاهش می‌یابد؛ اما این‌طور نیست سلول‌های تخمدان می‌توانند در طی سال‌ها تخمک‌های بیشتری تولید کنند؛ به‌عبارت‌دیگر بعضی از سلول‌های بنیادی بدن می‌توانند تخمک‌های سالم و جدید را تولید و یا احیا کنند. به یاد داشته باشید که با افزایش سن کیفیت تخمک‌ها افت می‌کند و شاهد مشکلات ناباروری خواهیم بود.
راهکارهای تقویت تخمک‌گذاری
جریان خون و اکسیژن‌زایی مناسب
غلظت خون، ورزش‌نکردن و کم‌آبی بدن باعث محروم شدن تخمک و تخمدان از جریان خونی سرشار از اکسیژن می‌شود. برای تقویت تخمک‌گذاری هر روز به مقدار کافی آب بنوشید؛ زیرا نوشیدن آب باعث بهبود عملکرد جریان خون در سیستم تولیدمثل می‌شود. علاوه بر این برنامه‌های روتین ورزشی مانند یوگا و پیاده‌روی باعث تحریک گردش خون تازه به سلول‌های رحم و تخمدان می‌شود.
تعادل هورمونی
عدم تعادل در هورمون‌ها باعث خنثی‌شدن تخمک‌ها و در نتیجه باعث قطع‌شدن چرخه باروری و عدم تخمک‌گذاری می‌شود. عواملی مانند استرس، رژیم غذایی نامناسب و بیماری‌های سبک زندگی باعث اختلال در تعادل هورمونی می‌شوند.
غذاهای مغذی
غذاهای مقوی که حاوی اسیدفولیک هستند باعث بهبود عملکرد تخمدان‌ها می‌شوند. برای سلامتی تخمک‌ها از مواد غذایی مانند محصولات لبنی، سبزیجات برگدار و ماهی استفاده کنید. در ادامه به معرفی مواد غذایی که به تقویت تخمک کمک می‌کند می‌پردازیم:
لبنیات پرچرب
بسیاری از افراد برای کاهش وزن از لبنیات کم‌چرب استفاده می‌کنند؛ اما حذف چربی از لبنیات تعادل هورمون‌های جنسی را بر هم می‌زند و از آزادشدن تخمک جلوگیری می‌کند. برای تقویت فولیکول‌ها و تخمک‌ها بهتر است از لبنیات پرچرب استفاده کنید.
چربی‌های غیراشباع و امگا ۳
برعکس چربی‌های ترانس و اشباع شده که برای بدن بسیار مضر است، چربی‌های غیراشباع به تقویت تخمک کمک شایانی می‌کند. مواد غذایی نظیر تخمه، آجیل، ماهی‌های روغنی (به‌صورت دو بار در هفته) و آووکادو سرشار از چربی‌های غیراشباع و مفید هستند. حبوبات و عدس
آهن تأثیر زیادی روی تخمک‌ها دارد و عدم وجود آهن باعث توقف تخمک‌گذاری می‌شود. در میان حبوبات، لوبیا و عدس منبع غنی از آهن و سایر مواد معدنی مهم برای باروری هستند. برای تقویت تخمک روزی یک‌بار از عدس و لوبیا در رژیم غذایی خود استفاده کنید.
کنجد
کنجد یکی دیگر از مواد غذایی لازم برای تقویت تخمک‌ها است. کنجد به‌خاطر وجود منبع غنی روی به تولید هورمون‌هایی که مسئول سلامت تخمک هستند کمک می‌کند. اگر دوست ندارید به‌تنهایی کنجد مصرف کنید می‌توانید در کنار سالاد و غلات از آن استفاده نمایید.
توت‌ها
توت‌ها منبع ارزشمندی از آنتی‌اکسیدان‌های قوی هستند. توت‌ها در محافظت تخمک‌ها در مقابل رادیکال‌های آزاد نقش مؤثری دارند. شما می‌توانید این میوه خوشمزه را به‌صورت تنها، در سالاد میوه و اسموتی مصرف کنید. بهتر است در هفته سه وعده از این میوه جذاب استفاده کنید.
زنجبیل
زنجبیل باخاصیت ضدالتهابی که دارد باعث افزایش گردش خون و هضم سالم در بدن می‌شود. کاهش التهاب دستگاه تناسلی و کاهش ناراحتی‌های مربوط به سیستم تولیدمثل از مزایای استفاده از زنجبیل میباشد. راهکارهای مختلفی برای استفاده از زنجبیل وجود دارد که از جمله پرطرف‌دارترین آنها می‌توان به چای زنجبیل اشاره کرد.
دارچین
دارچین یکی از معروف‌ترین مواد غذایی برای بهبود عملکرد تخمدان است. دارچین با تحریک مقاومت انسولین به بهبود تولید تخمک مناسب کمک شایانی می‌کند. علاوه بر این دارچین برای خانم‌هایی که به سندروم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) مبتلا هستند بسیار مفید است. یک‌چهارم قاشق غذاخوری دارچین را به برنامه غذایی خور اضافه کنید و با غذا یا چای خود آن را میل کنید.
چه غذاهایی برای تقویت تخمک مضر است
در کنار مواد غذایی که گفتیم بسیاری از مواد غذایی برای فولیکول‌های تخمدان و تخمک مضر هستند. موارد زیر برخی از مواد غذایی مضر برای تقویت تخمک هستند:
قندها
مصرف بیش از اندازه قند و شکر و خوراکی‌های شیرین خطر ابتلا به تنبلی تخمدان را افزایش می‌دهد. بیماری تنبلی تخمدان باعث می‌شود که تخمک‌ها از فولیکول‌ها آزاد نشوند و تخمکی برای لقاح با اسپرم در دهانه رحم وجود نداشته باشد.
نوشیدنی‌های کافئین‌دار
عدم تعادل هورمونی، افزایش احتمال سقط‌جنین و توقف تخمک‌گذاری از عوارض نوشیدنی‌های کافئین‌دار به شمار می‌رود.
غذاهای تراریخته
غذاهای تراریخته و غیرارگانیک یکی از دلایل افزایش ناباروری به شمار می‌رود. اگر تمایل به بارداری دارید بهتر است ۹۰ روز قبل از بارداری مصرف غذاهای ارگانیک را شروع نمایید.
کلام آخر
کلید اصلی یک باروری سالم در تقویت تخمک‌ها است. اگر تمایل به بارداری دارید؛ بهتر است از قبل رژیم غذایی مناسبی را برای تقویت تخمک رعایت کنید. علاوه بر این استرس باعث ترشح پرولاکتین، کورتیزول و سایر هورمون‌ها در بدن می‌شود، ترشح این هورمون‌ها باعث اختلال در چرخه تخمک‌گذاری و به دنبال آن تأثیر منفی در تقویت تخمک‌ها می‌شود. پس در این زمان از مکان‌های استرس‌زا دوری کنید و از دمنوش‌های آرامش‌بخش استفاده کنید.
